Folkemusikar, komponist og tidligere student på Musikkhøgskolen Gjermund Larsen er ein etablert kunstnar som har oppnådd mykje. Nyleg skreiv han eit nytt bestillingsverk til Det Norske Solistkor som ble urframført på Nordland Musikkfestuke i Bodø i august. Folketonen og fela er i sentrum saman med det sørsamiske, framført av joikaren Marja Mortensson. Så skriv han òg for trioen sin innimellom.

– Eg trur det er 50-50; halve verksemda mi er komponering, resten utøving, seier han.

Trioen hans med Anders Utnem og Sondre Meisfjord driv på 11. året, og dei spelar meir enn nokon gong. Folkemusikken er utgangspunkt for alt Gjermund gjer.

– Ulike sjangrar vil gjerne ha med ein folkemusikar. Eg blir ofte folkemusikaren i bandet.

Elles meiner Gjermund at han har vore heldig som har fått samarbeidd med folk frå så mange ulike sjangrar, til dømes Christian Wallumrød Sekstett.

– Eg får impulsar og blir ingen dårlegare folkemusikar av den grunn, nei.

Har statusen for folkemusikken endra seg i seinare tid?

– Det er påfallande kor bra innpass folkemusikken har i forskjellige miljø og hjå folk flest. For 10 år sidan spelte eg mest på folkemusikkarenaer, no er det eit meir ope landskap. Eg trur at det skuldast at me som musikarar utviklar oss, lagar ny musikk og gjer oss aktuelle. Me blir oppdaga av eit større publikum.

Kva må til for å få oppdrag?

– I utgangspunktet gjer eg det eg har lyst til. Det eg gjer i tillegg er litt eventoppdrag. Då tilpassar eg musikken litt. Når eg får spørsmål om bestillingsverk, må eg ta stilling til om det er noko som passar inn i min eigen profil og om eg har lyst til å gjera det for musikken sin del eller for pengane sin del. Eg gjer mest av ting som eg har lyst til å gjera og er nok privilegert på den måten.

Folkemusikarar av din klasse er etter kvart i same bås som andre musikarar som lever av musikken?

– Me folkemusikarar lever nokså likt andre musikarar.

Kva med kjensla av likeverd for folkemusikken?

– Me er avhengige av at ein slåss for musikken vår, sjølv om me eigentleg har det veldig fint i dag.

«Etter at utdanningane kom har me blitt endå flinkare til å ta med oss tradisjonen, og ta han i bruk. Det er då han blir interessant.»

Gjermund Larsen

Lys framtid

Gjermund meiner likevel at ein må stadig skape gode prosjekt. Det same gjeld for festivalar og konsertarrangørar. Det er viktig at dei òg er dyktige.

Ensemblespel og det å lage ny musikk er ein måte å få inn pengar på?

– Ja, og samtidig ligg det i oss dette med skapartrongen. Me står på skuldrene til tradisjonen, men vil setje vårt eige preg på musikken.

Dyktige musikarar har vel gjort dette til alle tider?

– Det har bestandig vore utvikling, og nokon har drege strikken veldig langt, og det trur eg du er avhengig av. Det vil alltid vera nokon som bremsar kraftig og nokon som gassar på.

Einskilde røster har vore redde for at Norges musikkhøgskole fører til standardisering, at særpreg kan bli borte?

– Eg trur det er litt myte. Det er veldig avhengig av kva slags folk som går der. Generelt er poenget at ein skal fordjupe seg i tradisjonen, men så spelar ein sjølvsagt med kvarandre og får impulsar, då er ein i utvikling den tida der. Studiet for meg handla om å få gode arbeidsvanar; lære meg å øve og å jobbe med musikken. For min del var det veldig viktig med dei seks åra på NMH. Samtidig var eg mykje ut og spelte – ein fin kombinasjon for meg, det å få så lang tid til å fordøye alle inntrykk.

Framtida for folkemusikken generelt?

– Pila har peika opp og fram jamt og trutt, det trur eg vil fortsetje. Men me er avhengige av at nye talent blir tatt godt vare på, og at dei som jobbar for folkemusikken i styre og stell, snakkar vår sak. Å skaffe pengar til festivalar og andre arrangørar er ein evig kamp.

Gjermund ser positivt på framtida, og han spør: «Skal alt vera som det var før?»

– Etter at utdanningane kom har me blitt endå flinkare til å ta med oss tradisjonen, og ta han i bruk. Det er då han blir interessant. Viss ikkje, hadde me ikkje gidda å bruke han, og då hadde han i alle fall forsvunne. Musikk er eit overskotsføretak du driv med fyrst og fremst fordi det er artig, du må ha glimtet i auga. Viss ikkje, er det trasig å vera musikar.